DS Audio: Kerekewere

29 augustus 2020

kerekeerDeze podcast van DS Audio (het podcastkanaal van De Standaard) is eigenlijk een audiodocumentaire, een zoektocht naar achtergronden. Maar tegelijkertijd is het een heel intiem, persoonlijk verhaal, want de maker van de podcast gaat op zoek naar de achtergronden van de zelfmoord van zijn vader.

In vier afleveringen maak je kennis met de leden van het gezin, en ook de collega’s, op het werk en de computerclub. Hoe zij trachtten te leven met Bart, de vader van Brecht, de maker van de podcast, en diens ziekte – Bart was manisch depressief.

Een passage die mij diep trof was dit: wanneer je kanker hebt, of een andere ziekte, dan hebben de mensen medelijden met je. Maar bij een depressie, is het gewoon dat je niet genoeg je best doet.

De laatste aflevering vertelt verhaal van Ria, de echtgenote van Bart Castel, en moeder van Brecht, de maker van de podcast. Een verhaal dat je bij je keel grijpt.

En voor wie de titel “kerekerwere” niet begrijpt: er was ooit een legendarische uitzending op tv, over Windows 95 en computercursussen die daarover gegeven werden in het West-Vlaams. Windows 95 werd “rute 95” (ruiten 95), en return werd “kerekerwere” (keer ne keer were). Volgens Brecht was het feit dat zijn vader teveel dialect sprak (of toch niet de taal van zijn leerlingen) en daardoor zakte voor het examen leraar IT, het begin van het einde inluidde.

https://www.standaard.be/cnt/dmf20200805_94113270


Nieuw boek: Luisterrijk der letteren

23 oktober 2019

Via de commentaren op dit blog, ontving ik deze reactie van Siebe Bluijs. Een ongelooflijk positief signaal om te bevestigen dat hoorspelen niet zomaar radio-amusement waren, maar een echte vorm van literatuur.

Hieronder de reactie – hopelijk reageren jullie massaal op de uitnodiging?

letteren_Mijn complimenten voor uw geweldig informatieve website. Heel graag breng ik een boek onder uw aandacht dat 06/12/2019 verschijnt en waarvan ik denk dat het u en de lezers van uw website zal interesseren.Mogen we u vragen het boek te signaleren op uw website en in uw nieuwsbrief?

‘Luisterrijk der letteren. Hoorspel en literatuur in Nederland en Vlaanderen’ (red. Lars Bernaerts & Siebe Bluijs) toont en onderzoekt voor het eerst de rijkdom van het literaire hoorspel in Nederland en Vlaanderen.

Een ongeziene literaire rijkdom bevindt zich vandaag in de archieven van de openbare omroepen in Nederland en Vlaanderen. Daar liggen de vele hoorspelen en scenario’s waartoe literaire auteurs sinds de vroege dagen van de radio hebben bijgedragen. Maar wie herinnert zich nog de hoorspelen van Louis Paul Boon, Hugo Claus of Bert Schierbeek? Wie weet er nog dat literaire auteurs ook buitenlandse hoorspelen vertaalden en dat literaire teksten werden bewerkt voor het oor?
Al die facetten komen aan bod in Luisterrijk der letteren. De inleiding biedt een overzicht van de intensieve raakvlakken tussen het literaire veld en de radio in de Lage Landen. Vervolgens behandelen de hoofdstukken oorspronkelijke hoorspelen van onder meer Walter van den Broeck en Ivo Michiels, vertalingen van Duitse en Engelse hoorspelen, en adaptaties zoals die van Herman Teirlincks toneelstuk De vertraagde film. Bijdragen over Nederlandse hoorspelen uit het interbellum en experimentele verbosonieën van Ab van Eyk versterken het beeld van een genre dat zich voortdurend vernieuwt in interactie met de literatuur. Als sluitstuk krijgt de lezer een overzicht van naoorlogse literaire hoorspelen. Op die manier toont en onderzoekt dit boek voor het eerst de rijkdom van het literaire hoorspel in Nederland en Vlaanderen.

Graag nodigen we u en de bezoekers van hoorspel.wordpress uit voor de boekpresentatie die plaatsvindt op vrijdag 6 december 2019 om 20u00 in het Poëziecentrum in Gent. Informatie over programma en aanmelding is hier te vinden: https://www.poeziecentrum.be/evenement/boekvoorstelling-luisterrijk-der-letteren

Lars Bernaerts & Siebe Bluijs (red.), Luisterrijk der letteren. Hoorspel en literatuur in Nederland en Vlaanderen. Gent, Academia Press, 06/12/2019.

ISBN 9789401463942. € 34,99
Bestelinformatie vindt u op de website van de uitgever: https://www.academiapress.be/nl/sel-reeks-13-luisterrijk-der-letteren

Vriendelijke groet,
Siebe Bluijs
Universiteit Gent
Afdeling Nederlandse letterkunde


Radiodocu: Waarom

21 augustus 2019

waaromEen radiodocumentaire van de Vlaamse radiomaakster Eva Moeraert. Het is een van die audiobelevenissen die onder je huid kruipen. Enerzijds omdat de stem, waarmee het verhaal gebracht wordt, duidelijk en precies is, en toch warm. Anderzijds omdat het een verhaal is dat de maakster zelf beleefd heeft. En tot slot omdat het verhaal in een perfecte audiosetting zit, met een hoge kwaliteit van opname, en een mooie, etherische song als afsluiter.

Het verhaal: 20 jaar geleden stapte Bjorn uit het leven. Hij was toen 18. En Eva was even zijn liefje, maar maakte het af. Het bleef in haar hoofd nazinderen: was het om mij, dat hij zelfmoord pleegde? Zij had zijn zelfdoding nooit verwerkt, en 20 jaar later gaat zij op zoek naar antwoorden.

Het is een respectvol verhaal, waarin de maakster haar eigen ervaring niet op de voorgrond stelt, maar ook veel plaats laat voor het verhaal van ouders en andere vrienden, en hun verdriet.

Een hele mooie podcast, met een open einde. Net zoals bij de meeste zelfdodingen geen duidelijke, concrete feiten als oorzaak aangewezen kunnen worden.
https://radio2.be/de-madammen/de-podcast-waarom-van-eva-moeraert

Montage Sander Lambrecht, muziek Ansatz der Maschine, coaching Timon vd Voorde.

Te downloaden op:
https://www.nporadio1.nl/podcasts/parel-radio/93489-108-vlaamse-vragen-2-documentaires


Hoorspel: Bob

7 augustus 2019
Bob podcast

Afbeelding: VPRO / Audiocollectief Schik

Tja, wij bekennen schuld: deze podcast is al bijna twee jaar oud, en tot nu hadden wij die niet beluisterd. Een grove fout die we de voorbije week hersteld hebben. En het moet gezegd: er zijn weinig podcasts die wij met zoveel emotie beluisterd hebben.

Het verhaal is simpel: drie vrouwen die samen het audiocollectief Schik vormen, interviewen mensen in een rusthuis. Een van hen vertelt een verhaal dat hen intrigeert: over een buurjongen waar zij vroeger verliefd op was, Bob. En waarmee zij zelfs een kind zou gekregen hebben, in het geheim.

De jonge vrouwen gaan op zoek naar Bob, en proberen te vinden waar het kind van die liefdesrelatie nu is – als dat verhaal tenminste waar is? In de podcast volg je hun onderzoek, stap voor stap.

Het moet gezegd: de audiokwaliteit is fantastisch, de reportage is beklijvend. En de emotie die de podcast losmaakt is diep – althans voor mij, en misschien ook voor andere mensen die hun moeder of vader hebben zien oud worden, hun stem frêler horen worden, hun gedachten moeilijker te vormen en te uiten. Ik moet eerlijk bekennen dat die eerlijke weergave van Elisa, de vrouw waarom alles draait, mij met momenten zo heeft aangegrepen dat ik met tranen in de ogen de podcast moest stopzetten.

Een aanrader.Heb je de podcast nog niet beluisterd, doe het dan alsnog – en neem er je tijd voor!

Je kan de podcast in streaming beluisteren via de website: https://www.vpro.nl/dorst/producties/bob.html

Of via je podcasst app via deze feed: https://www.vpro.nl/podcasts/bob.xml

De makers van Bob, audiocollectief Schik, hebben nu een nieuw verhaal, ditmaal over wielrennen: El Tarangu https://www.vpro.nl/programmas/El-Tarangu.html


Podcast: het beste van Biesheuvel

17 juli 2019

Een nieuwe reeks podcasts van de VPRO, met verhalen van Maarten Biesheuvel die hij voordroeg voor de VPRO-radio: “Het beste van Biesheuvel“. De Nederlandse auteur werd op 23 mei 2019 namelijk tachtig, en met deze reeks wou de VPRO hem eer betonen.

Elke donderdag en maandag krijg je een nieuwe aflevering. Je kan die online beluisteren, via de website, of downloaden naar je smartphone om de podcast offline te beluisteren waar en wanneer het je past.

En als extraatje vind je op de website ook nog ‘Sunny Home’, een radiodocumentaire over Maarten Biesheuvel.

Ken je deze Nederlandse auteur niet? Dan is het nu het moment om kennis te maken. En te genieten…
De podcast is te beluisteren via Nooit meer slapen. En helaas wordt hier weer enkel de link naar de Apple podcast vermeld (foei!)


Nieuw hoorspel als podcast: El Tarangu

14 juli 2019

podcast_teranguHet AudioCollectief SCHIK ken je wellicht ondertussen. Het maakte immers de keigoede podcastreeks BOB. Nu heeft het, in samenwerking met enkele radiozenders (OpenVRT, VPRO, NPO Radio 1 en Sporza) een nieuwe podcast gerealiseerd.

Het feit dat ook Sporza, de sportzender van VRT, eraan meewerkt, moet je al een hint geven waarom de podcast draait: juist, sport. En met name de Tour.

Het verhaal heeft iets bovennatuurlijks, en begint met Lucien Van Impe, de bekende Vlaamse wielrenner, die in 2003 een telefoontje krijgt van zijn oude rivaal, José Manuel Fuente. Alleen… die is dan al 7 jaar dood.

Een intrigerend begin van een verhaal dat de wielerwereld combineert met Vlaamse wielercafés, oude helden met gestoorde geesten.

De reeks is vanaf 8 juli beschikbaar op de website van VPRO of Sporza. En natuurlijk ook via je podcast-app.

Meer bij Medium.


Nieuwe podcast van NPO: De Blankenberge Tapes

12 mei 2019

logo podcastDe VPRO heeft al eerder bewezen dat het het actief blijft inzetten op audio. Misschien niet altijd op échte hoorspelen, met acteurs die via aanwijzingen in hun zinnen moeten vertellen wat er gebeurt, aangevuld met geluiden die het gebeuren aangeven. Maar wel met goed gemaakte audioproducties – documentaires, docudrama. En met de heruitzendingen van hoorspelen in het late avonduur.

Een nieuw bewijs van de vaardigheid om goede audioproducties te maken is “De Blankenbergse Tapes”. Hierin worden twee moordzaken verweven, en één prille liefde, tegen de achtergrond vande populaire Vlaamse (en volkse) badplaats Blankenberge. De rechercheurs en direct betrokken personen vertellen hun verhaal, en nemen je mee naar de lugubere ontknoping.

Ik heb vandaag de eerste aflevering beluisterd – de tweede staat nu ook al online. En ik was alvast onder de indruk van de goede acteerprestaties van de medewerkers, waaronder Johan Heldenbergh, Nyncke Beekhuysen, Abe Dijkman en Sterre van Sprundel.
De verschillende afleveringen kan je beluisteren in streaming via de site van VPRO,
https://www.nporadio1.nl/podcasts/de-blankenberge-tapes
waar je ook een “achter de schermen vindt”.
De uitzendingen beluisteren in je podcast app kan je via de RSS feed
https://podcast.npo.nl/feed/de-blankenberge-tapes.xml
of via de links die je op deze site vindt.
https://podcast.npo.nl/feed/de-blankenberge-tapes.xml


Parel Radio: over Facebook, een Nachtmerrie, en meer

17 maart 2019

Een van mijn favoriete podcasts is Parel Radio. De makers van de podcast maken hun belofte, op de NPORadio pagina, meer dan waar: “De mooiste documentaires en hoorspelen, geselecteerd door bevlogen radiomakers“. Al is het maar om de prachtige, rustgevende stem van de dame die de afleveringen aaneenpraat – ik wou dat ik haar naam wist.

De afleveringen zijn stuk voor stuk eerder hoorspelen dan gewoon voorgelezen teksten. Prachtig geregisseerd, vaak voorzien van achtergrondmuziek, gebracht door goede audio-acteurs.

In aflevering 105 (download) twee verhalen: een gruwelijk verhaal over wat de content moderators van Facebook moeten doorstaan. Aan een hels tempo (x tickets per dag verwerken) geconfronteerd worden met beelden die op je netvlies blijven hangen – kinderporno, martelingen, terrorisme, … En dan moeten beslissen wat ‘aanvaardbaar’ is of niet – niet op basis van je eigen normen en waarden,maar wat Facebook als aanvaardbaar vindt. Een verhaal dat je toch even stil maakt.

Het tweede verhaal in deze aflevering is een romantisch drama over een internetliefde. Opnieuw heel mooi geregisseerd.

En tot slot een aankondiging: op vrijdag 29 maart begint een driedaags podcast festival, Oorzaken. “Een ode aan de mooiste podcastverhalen van over de hele wereld.” Het volledige programma vind je op de website van De Brakke Grond.
Ik wou dat ik erbij kon zijn. Maar misschien een goed idee voor jou om eens je oren goed te verwennen?


Podcasts voor de hele familie

3 maart 2019

Een lijstje met podcasts in het Engels, wat bij ons de vraag doet rijzen: zijn er eigenlijk ook podcasts in het Nederlands, bedoeld voor kinderen? Want dat zou eigenlijk wel de zaligheid zijn – het ontdekken van audio, die de geest verruimt, tegenover altijd het aan het scherm gekluisterd zijn…
In elk geval: een interessante lijst met audio podcasts met content die voor het hele gezin interessant kan zijn. Zoals bijvoorbeeld The Unexplainable Disappearance of Mars Patel, de winnaar van de 2016 Peabody Award, en uitgevoerd door Kids for Kids. Een superboeiend verhaal.

mars_patel
Meer audio-schatten ontdek je in dit artikel.

Als jullie tips hebben voor podcasts, speciaal voor kinderen, laat het even weten?


Zijn podcasts hoorspelen?

16 februari 2019

Gelukkig kreeg het oor terug een rol in onze maatschappij, nadat decennialang het beeld de voornaamste rol speelde. Eerst was er radio, toen kwam tv. En toen kwam het internet, met streaming radio, met YouTube. En smartphones, waarop je via een soort abonnement -de podcasts- audio kon zetten, die je met een koptelefoon kon beluisteren. Meer nog: je kon ondertussen iets anders doen – sporten, afwassen, in de tuin werken, gewoon wandelen. Het oor werd herontdekt. De luisterboeken maakten hun opgang.

Eigenlijk had dit het moment moeten zijn om de hoorspelen hun plek in het oor van de luisteraar terug te laten opeisen. Maar dat is niet gebeurd. En daarvoor zijn volgens mij twee redenen.

Enerzijds: het enorme aanbod van nieuwe audio-content. Toegegeven: veel daarvan bestaat gewoon uit opgenomen gesprekken. Waarnemers op politiek, maatschappelijk, creatief of technologisch vlak nieuwe evoluties bespreken. Of interviews met interessante mensen. Uiteraard zijn die gesprekken waardevol, en kan je er veel van leren. Maar het blijven eigenlijk radio-uitzendingen, die via de podcast-technologie ter beschikking gesteld worden van de luisteraar, zodat hij die content kan beluisteren waar en wanneer hij dat wil, via zijn smartphone, tablet onderweg, of via zijn desktop computer thuis.

Steeds meer podcasts maken daarop een uitzondering. Zij geven geen gesprekken meer, maar werken met een scenario. De mensen die eraan meewerken worden ook geselecteerd op basis van hun audio, hun stem. En het verhaal dat zij brengen is geen nieuws maar een echt verhaal – iets wat de term ‘storytelling’ meekrijgt. The Calliphate is daarvan een mooi voorbeeld. Een waar gebeurd verhaal – het verslag van een journaliste, Rukmini Calimachi, en haar zoektocht naar wat de IS-strijders drijft. Een combinatie van reële opnames van gesprekken, afgewisseld met de stem van Rukmini die het verhaal vertelt. Bovendien ook een heel mooie geluidsregie, met achtergrondeffecten. Die podcasts met regie, met verzorgde audo, zijn mijn favoriete podcasts, omdat zij je meeslepen. En het hoorspel dicht benaderen.

Anderzijds: het is enorm spijtig dat de oude hoorspelen niet terug beschikbaar gesteld werden. De radio-omroepen verdienen een pak slaag op hun broek, omdat zij deze kans om mee te drijven op de golf van vernieuwde belangstelling voor audio-content, gemist hebben. Dit had hét moment geweest om oude(re) hoorselen terug te brengen.

In Nederland hebben zij dat jarenlang gedaan, weliswaar in de nachtradio uitzendingen. Wellicht om de “zeurende” luisteraars tevreden te stellen, die vroegen om hoorspelen – het is toch ongehoord (pun intended) om hoorspelen in prime time uit te zenden, niet? Maar sinds de nieuwe audiocontent beschikbaar is, de podcast, is dat initiatief stilgevallen. Toegegeven: in Nederland worden ook nieuwe hoorspelen gemaakt, heel knappe zelfs. En ook die komen via het podcast-formaat tot bij de luisteraars.

In Vlaanderen blijft de kelder, waarin de oude hoorspelen bewaard blijven, helaas potdicht. Meer nog: er worden gewoon géén nieuwe hoorspelen meer gemaakt. En dat terwijl de belangstelling voor audio nog nooit zo groot geweest was. En wij een enorme schat aan prachtige hoorspelen hebben. In dit blog heb ik er verschillende besproken, die tijdloos zijn, en je meeslepen op een golf van gevoelens.
Om het antwoord te geven op de vraag, gesteld in de titel van dit artikel: niet elke podcast is een hoorspel. In het woord hoorspel zit ‘spel’, iets dat geen werkelijkheid is. Een regie, acteurs vereist. Een hoorspel kan echter wel een podcast zijn, wanneer het via het internet aangeboden wordt, om te downloaden.

Hopelijk gaat de VRT eindelijk eens beseffen dat het rijke archief aan hoorspelen de kans verdient om door het grote publiek beluisterd te worden – als podcast?